Nghị định số 124/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15-11-2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có hiệu lực thi hành kể từ ngày 5-1-2016.
Tại Nghị định này, một số quy định mới về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (NTD) đã được bổ sung. Ví dụ như hành vi vi phạm về đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung, Nghị định có bổ sung thêm hành vi không áp dụng đúng hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung đã đăng ký với cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền về bảo vệ quyền lợi NTD theo quy định.
Mức xử phạt đối với hành vi này là từ 30-50 triệu đồng. Ngoài ra, số tiền phạt tăng gấp đôi nếu hành vi vi phạm được thực hiện tại trên 2 tỉnh, TP trực thuộc Trung ương.
Trường hợp vi phạm về hợp đồng giao kết từ xa, các hành vi như hạn chế hoặc cản trở người tiêu dùng đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng đã giao kết trong thời hạn mười ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng trong trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh cung cấp không đúng, không đầy đủ thông tin theo quy định. Buộc hoặc yêu cầu người tiêu dùng phải trả chi phí để được phép thực hiện việc chấm dứt hợp đồng đã giao kết ngoại trừ chi phí đối với phần hàng hóa, dịch vụ đã được người tiêu dùng sử dụng, đã được bổ sung thêm vào Nghị định này. Nếu cá nhân vi phạm hành vi trên sẽ bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng.
Với hành vi vi phạm về hợp đồng bán hàng tận cửa, thương nhân kinh doanh bán hàng tận cửa nếu vi phạm các hành vi như không giải thích đầy đủ, chính xác cho người tiêu dùng về điều kiện của hợp đồng, các thông tin liên quan đến hàng hóa, dịch vụ sẽ giao dịch với người tiêu dùng. Hợp đồng bán hàng tận cửa không được lập thành văn bản và giao cho người tiêu dùng một bản theo quy định, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác, sẽ bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng.
Ngoài ra, Nghị định 124/2015/NĐ-CP cũng bổ sung thêm một số hành vi như thực hiện hoạt động xúc tiến thương mại, đề nghị giao dịch trực tiếp với đối tượng là người không có năng lực hành vi dân sự hoặc người mất năng lực hành vi dân sự; yêu cầu hoặc buộc người tiêu dùng thanh toán chi phí hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp mà không có thỏa thuận trước với người tiêu dùng; lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của người tiêu dùng hoặc lợi dụng thiên tai, dịch bệnh để cung cấp hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng. Những hành vi trên sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000-20 triệu đồng, tùy tuộc vào giá trị hàng hóa dịch vụ đã giao dịch.
Điểm đáng nói trong Nghị định này là việc bổ sung quy định phạt đối với hành vi từ chối tiếp nhận yêu cầu tiến hành thương lượng của NTD hoặc không tiến hành thương lượng với NTD trong thời hạn không quá 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu của NTD theo quy định. Quy định này bắt buộc doanh nghiệp bán hàng phải gặp gỡ và trả lời mọi khiếu nại của khách hàng, tránh trường hợp lảng tránh trách nhiệm như trước đây. Mức phạt với hành vi vi phạm này dao động từ 1-5 triệu đồng.
Mức phạt cao nhất trong Nghị định này là hành vi không cung cấp cho NTD Giấy tiếp nhận bảo hành, trong đó ghi rõ thời gian thực hiện bảo hành. Thương nhân kinh doanh nếu có hành vi vi phạm này sẽ bị phạt tiền từ 5-100 triệu đồng, tùy thuộc vào giá trị của hàng hóa, linh kiện, phụ kiện liên quan được yêu cầu thực hiện bảo hành. Quy định này sẽ đảm bảo sự phù hợp với quy định tại luật bảo vệ quyền lợi NTD.
Trao đổi với PV, luật sư Nguyễn Cường, Đoàn luật sư TP Hà Nội, nhận định, Nghị định 124/2015/NĐ-CP là một bước đột phá trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi NTD bởi nó có nhiều quy định mới đứng về phía NTD. Nó khắc phục được những khiếm khuyết trong các quy định trước đó, ví dụ như quyền được bảo hành, được yêu cầu thương nhân kinh doanh cung cấp các hồ sơ, tài liệu liên quan đến sản phẩm. Và cao nhất là buộc DN phải trả lời khiếu nại của NTD.
Trước đây, nhiều NTD gọi điện, gửi đơn phản ánh đến các DN về chất lượng sản phẩm sau khi mua hàng nhưng hầu như các DN đều phớt lờ hoặc cố tình né tránh với đủ mọi lý do. Nhưng với quy định mới trong Nghị định này thì điều đó sẽ khó xảy ra bởi nếu họ không giải quyết sẽ bị xử phạt vi phạm theo quy định. Bên cạnh đó, DN cũng có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hoặc buộc thu hồi hàng hóa không đảm bảo chất lượng. Cao hơn nữa là họ có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn trong trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm.
Theo luật sư Cường, với những quy định mới hiện nay, NTD nên tìm hiểu và vận dụng để bảo vệ quyền lợi cho chính bản thân mình. Hoặc có thể tìm đến các hiệp hội bảo vệ NTD hoặc các văn phòng tư vấn luật để được bảo vệ quyền lợi.
Theo phapluatxahoi.vn