Tại buổi tọa đàm “Giá cước vận tải và quyền lợi của người tiêu dùng” do Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam tổ chức vào ngày 8-9 tại TP.HCM, hầu hết các ý kiến đều cho rằng các doanh nghiệp vận tải đang bắt tay nhau "móc túi" người tiêu dùng, thể hiện ở việc giá cước vận tải vẫn "án binh bất động" dù giá xăng dầu liên tục giảm sâu.
Ông Nguyễn Tiến Thỏa, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hội Thẩm định giá Việt Nam phân tích: So với trước ngày 4-7 giá xăng giảm 16,3%, dầu diesel giảm 17,23%. Với mức giảm này, giá cước vận tải phải giảm tương ứng với giá xăng dầu.
Đơn cử, đối với xe chạy xăng, chi phí chiếm 25 – 35%, giá cước sẽ giảm khoảng 4,1 – 5,7% tùy loại xe. Nếu như ở Hà nội, cước taxi khoảng 11.000 – 12.000 đồng/km thì giảm khoảng 448 – 685 đồng/km. Còn tại TP. HCM giá cước taxi khoảng 14.500 – 15.500 thì giảm được 591 – 884 đồng/km. Riêng đối với xe chạy dầu, chi phí dầu chiếm 35 – 45%, giá cước sẽ giảm khoảng 6 - 7,75% tùy loại xe. Ví dụ, với giá vé khoảng 82.500 đồng cho quãng đường 150km sẽ giảm được 4.975 – 6.367 đồng/vé.
Đồng tình với quan điểm phải giảm giá vận tải, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) nhận định với hàng triệu người sử dụng dịch vụ vận tải thì số tiền thiệt hại về phía người tiêu dùng và tiền lợi nhuận của người kinh doanh sẽ không hề nhỏ.
Lý giải cho sự chậm trễ giảm giá cước, các hãng vận tải thường đưa ra nhiều nguyên nhân, như: xăng dầu tăng cước vận tải không tăng, cài lại đồng hồ phức tạp, cần có quy trình… Đây là cách giải thích không thuyết phục bởi trên thực tế rất ít trường hợp xăng dầu tăng giá nhưng giá cước không tăng. Câu hỏi ngược lại, tại sao khi giá cước tăng việc cài lại đồng hồ lại kịp thời mà không vướng vấn đề gì? Nhận định về nguyên nhân không giảm giá cước vận tải của các DN, ông Nguyễn Tiến Thỏa cho rằng, nói là tốn kém trong chỉnh đồng hồ là không ổn vì cái gì ra cái đó. Cần phải khắc phục lỗi kỹ thuật chứ không thể xen kỹ thuật vào kinh tế.
Liên quan đến vấn đề có hay không các doanh nghiệp vận tải “bắt tay” nhau để làm giá, bà Phạm Quế Anh, Giám đốc Tổ chức Tín thác và Đoàn kết vì người tiêu dùng khẳng định, ở Việt Nam luật cạnh tranh đang bị vô hiệu hóa trên thị trường vận tải. Nếu để các doanh nghiệp vận tải vào chung một thị trường thì thấy thị phần của từng doanh nghiệp không đáng là bao. Nhưng chia nhỏ thị trường ra thì lập tức thị phần của các doanh nghiệp tăng lên rất nhiều. Cụ thể, tại TP. HCM, có khoảng 6 hãng taxi, nhưng Vinasun chiếm 45% thị phần, Mai Linh 35% thị phần...
Riêng về giải pháp hạn chế mức thấp nhất thái độ dửng dưng của doanh nghiệp vận tải từ việc giá xăng dầu giảm, ông Nguyễn Tiến Thỏa kêu gọi người tiêu dùng phải tự bảo vệ quyền lợi của mình. Đối với hợp đồng vận tải lớn cần phải có phụ lục khi nhiên liệu tăng - giảm, thay vì phải nghe theo doanh nghiệp. Cơ quan quản lý nên công khai doanh nghiệp giảm giá tốt và doanh nghiệp chây ì để người tiêu dùng lựa chọn hoặc tẩy chay.
Theo Nguyễn Hiền - Báo Hải quan